PJM-SJM
Agata Kosztowny

Agata Kosztowny

PJM a SJM

PJM – Polski Język Migowy, jest naturalnym językiem migowym, to właśnie Głusi w Polsce migają PJM. Powstał ok. 200 lat temu, kiedy otwarto pierwszą szkołę dla Głuchych w Warszawie (1817 r.). Ma swoją historię, jest przekazywany z pokolenia na pokolenie. Tym językiem jesteśmy w stanie wyrazić wszystkie swoje myśli, uczucia, emocje w sposób nieograniczony, rozwija postrzeganie i wyobraźnie. Jest zróżnicowany geograficznie, co oznacza, że w niektórym województwie znaki migowe różnią się od siebie – warto znać warianty.  Jest odrębnym językiem od języka polskiego. Posiada własną gramatykę wizualno – przestrzenną. Nie można mówić i migać w PJM jednocześnie, bo mowa opóźnia przekaz migowy. Głusi podczas migania wykonują ruchy artykulacyjne, używają gesty, mimikę twarzy, bo pomaga to w precyzowaniu przekazu migowego.

SJM – System Językowo Migowy, to sztuczny język – język migany. Czy jest językiem migowym? NIE. Dlaczego? Nadawca mówi po polsku i jednocześnie miga znaki odpowiadające przekazowi mówionemu. Jednoczesne mówienie i miganie jest kodowaniem języka polskiego, czyli jest subkodem. Miga się bardzo dokładnie, słowo za słowem, niezależnie od kontekstu. Nie wykorzystuje w ogóle mimiki i przestrzeni, która jest najważniejszym elementem wśród osób Głuchych. SJM jest oparty na gramatyce języka polskiego, czyli wypowiada się zdania zgodnie z szykiem gramatycznym języka polskiego.

SJM został opracowany w celu łatwiejszego porozumiewania się w ojczystym języku fonicznym między słyszącymi a Głuchymi i w nadziei, że w ten sposób ułatwi głuchym naukę języka polskiego. Prawda jest taka, że Głusi go nie rozumieją i jako narzędzie nauki w szkole nie jest skuteczny.  SJM został wymyślony przez określoną grupę ludzi. A dokładniej? Został sztucznie stworzony przez osoby biegle posługujące się językiem polskim. Twórcy SJM przyjęli z PJM część znaków i dopasowali je do gramatyki języka polskiego, a następnie stworzyli nowe znaki, które są właściwe dla gramatyki języka polskiego.

Zatem porównujmy zdania w PJM i SJM. Pokażę to w formie filmowej:
“Człowiek leży pod drzewem.”
PJM